- زندگینامه هوشنگ مرادی کرمانی
هوشنگ مرادی کرمانی در سال ۱۳۲۳ در روستای سیرچ از توابع شهداد به دنیا آمد.
نامش را سالهاست در ادبیات داستانی میشنویم و البته آنقدر آرام که خیلیها گمان مرگ بر این مرد میبرند. وقتی به سوابق ادبیاش میپردازیم میبینیم که این گمان شوم، پر بی راه هم نیست: تقریبا شصت سال پیش فعالیتش را با رادیو و مطبوعات آغاز میکند: چندی بعد داستان «کوچهی ما خوشبختها» را در مجلهی خوشه (به سردبیریِ شاملو) و در دههی پنجاه مجموعه داستانهای «معصومه» و «من غزالِ ترسیدهای داشتم» را انتشار میدهد. در سالِ ۵۳ «قصههای مجید» را خلق میکند که جایزهی «کتابِ برگزیدهی سال ۱۳۶۶» را نصیب وی کرده، بیش از ۳۰ بار تجدید چاپ یافته است و جزوِ اولین آثار ترجمه شدهی وی به زبان انگلیسی محسوب میشود. اما اولین جایزه نویسندگی اش به خاطر «بچههای قالیبافخانه» بود که در سال ۱۳۵۹ جایزه نقدی شورای کتاب کودک و جایزهی جهانی اندرسن در سال ۱۹۹۲ را به او اختصاص داد.
او دوران کودکیاش را در این روستا گذراند وی مادرش را در کودکی از دست داد و همراه پدربزرگ و مادربزرگش بزرگ شد. هوشنگ مرادی کرمانی پس از پایان تحصیلات ابتدایی به کرمان رفت و نوجوانیاش در این شهر گذراند. او در نهایت در دانشکده هنرهای دراماتیم تهران پذیرفته شد و همزمان در رشته مترجمی زبان انگلیسی درس خواند. پس از پایان دوران تحصیل در تهران مرادی کرمانی به کرمان بازگشت.
تقریبا شصت سال پیش فعالیتش را با رادیو و مطبوعات آغاز میکند، چندی بعد داستان «کوچه ما خوشبختها» را در مجله خوشه (به سردبیریِ شاملو) و در دهه پنجاه مجموعه داستانهای «معصومه» و «من غزالِ ترسیدهای داشتم» را انتشار میدهد.
در سالِ ۵۳ «قصههای مجید» را خلق میکند که جایزه «کتابِ برگزیده سال ۱۳۶۶» را نصیب وی کرده، بیش از ۳۰ بار تجدید چاپ یافته است و جزوِ اولین آثار ترجمه شده وی به زبان انگلیسی محسوب میشود. مجید و بی بی دوست داشتنیاش ساعتهای خوبی در دوران کودکی بچههای دهه 60 و 70 رقم زدهاند. قصههای مجید را کیومرث پوراحمد به شکل فیلمنامه در آرود و سریال تلویزیونی آن در دهه هفتاد در تلویزیون پخش شد، در این مجموعه تلویزیونی بی بی و مجید در اصفهان زندگی میکنند و ماجراهای بامزهای برایشان رقم میخورد.
هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده بسیار برجستهای است. او از دل فقر در یک روستای دورافتاده تا به اینجا آمده است. او فقط یک نویسنده نیست، قصهگویی بزرگ است. روایت ساختن را بلد است. میداند چگونه حرف بزند که مخاطب را پای حرفهایش بنشاند، هوشنگ مرادی کرمانی را میتوان از نسل پدربزرگهای قصهگوی پای کرسی دانست. او قصه میگوید و در دل قصههایش دردهای جامعه را به رخ میکشد. مرادی کرمانی شعار نمیدهد، بیانیه نمیخواند بلکه با داستانش حرفهایش را میزند، او با اشکها و لبخندهای شخصیتهای قصههایش حرف میزند و همین باعث میشود حرفهایش به دل بنشیند، به دل مردمی که قصههای مرادی کرمانی را زندگی کردهاند.
اولین جایزه نویسندگی او به خاطر «بچههای قالیبافخانه» بود که در سال ۱۳۵۹ جایزه نقدی شورای کتاب کودک و جایزهی جهانی اندرسن در سال ۱۹۹۲ را به او اختصاص داد. خود او درباره این کتاب میگوید: «برای نوشتن این داستان، ماهها به کرمان رفتم و در کنار بافندگان قالی نشستم تا احساس آنها را بهخوبی درک کنم».
- آثار هوشنگ مرادی کرمانی
مرادی کرمانی آثار بیشماری در کارنامه دارد که از میان آنها میتوان به داستانهای «خمره»، «آبانبار»، «لبخند انار»، «نازبالش»، «ته خیار»، «مثل ماه شب چارده»، «مربای شیرین»، «مشت بر پوست» و چندین کتاب دیگر اشاره کرد. «قاشق چایخوری» آخرین اثر این نویسنده است که در نمایشگاه کتاب 98 رونمایی شد.
او نویسنده فیلمنامههای «کاکلی»، «تیکتاک»، «کیسه برنج» و همینطور فیلم ماندگار و زیبای سینمای ایران، «مهمان مامان» است. «شما که غریبه نیستید» مجموعه خاطرات مرادی کرمانی است که منتشرشده است.
هوشنگ مرادی کرمانی برای آثار کمنظیرش برنده جوایز مختلفی شده است از میان این جوایز میتوان به جایزه جهانی اندرسن در سالهای 1984 و 2014 میلادی، جایزه کتاب سال 1994 کودکان و نوجوانان اتریش در سال 1994، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه در دوازدهمین جشنوارهی فجر، جایزه مهرگان ادب، عنوان نویسنده برگزیده کشور کاستاریکا و همچنین جایزه خوزه مارتینی در سال 1995 اشاره کرد.